Ognica czyli skrzydlica jest rybą groźną o jednocześnie niesamowitym wyglądzie. Co prawda ten jej oryginalny wygląd ogólnie zachwyca, ale jadowitość skutecznie trzyma na dystans. Ta mięsożerna ryba z Indo-Pacyfiku jest obecnie gatunkiem inwazyjnym, więc można ją też spotkać na Atlantyku.
Na ile jednak ta ryba oceaniczna jest naprawdę realnie groźna? Czy jej jad jest śmiertelnie trujący? Szukasz informacji o tym?
Konieczne przeczytaj więc ten artykuł. Co to za ryba skrzydlica ognista? Czy skrzydlica jest niebezpieczna, gdzie występują skrzydlice, jak wygląda skrzydlica ognista, skrzydlica występowanie.
Skrzydlica ognista – stanowisko systematyczne.
Opisywana ryba ma wiele nazw, jak: ognica pstra, skrzydlica pstra, skrzydlica ognista, ryba motyl (Pterois volitans). Nazwy „skrzydlica” i „ryba motyl” nadano jej z powodu niesamowitego wyglądu płetw piersiowych. Sterczą bowiem rozłożone jak u kolorowego motyla czy rajskiego ptaka.
Przez te płetwy ryba ta jest też czasem nazywana „morskim smokiem”. Natomiast nazwy „ognica” i „skrzydlica ognista” odnoszą się do jej jadowitości i ognistego bólu, jaki ten jad wywołuje u ludzi. Skrzydlica czyli ognica jest przy tym drapieżną rybą morską zaliczaną do rodziny skorpenowatych (Scorpaenidae) i rzędu skorpenokształtnych (Scorpaeniformes).
Należy też do gromady ryb promieniopłetwych (ryby kostno promieniste vel kostnopromienne Actinopterygii). Skrzydlica jest czasem poławiana do konsumpcji, jednak obecnie ma głównie znaczenie, jako ryba akwariowa.
Należy jednak bardzo uważać, ponieważ to zwierzę jadowite! Konieczne przeczytaj więc ten artykuł. Co to za ryba skrzydlica ognista? Czy skrzydlica jest niebezpieczna, gdzie występują skrzydlice, jak wygląda skrzydlica ognista, skrzydlica występowanie.
Gdzie występują skrzydlice – skrzydlica występowanie i pochodzenie.
Rodzimym rejonem występowania skrzydlic są ciepłe, tropikalne wody Pacyfiku Południowego i Oceanu Indyjskiego (tzw. Indo-Pacyfik). W obręb tego zasięgu wchodzi także Morze Czerwone. Rodzimy zasięg występowania naturalnego skrzydlic obejmuje zatem spory obszar oceaniczno-morski całej Mikronezji.
Ciągnie się od zachodniej Australii i Malezji, na wschód do Polinezji Francuskiej. Natomiast na północy wiedzie do Korei Płd. oraz południowych wysp Japonii. Z kolei w kierunku południowym sięga do wyspy Lord Howe u wschodniego wybrzeża Australii i Nowej Zelandii.
Skrzydlice rozprzestrzeniły się też jednak i zupełnie nowe dla nich miejsca. Ten nowy zakres ich występowania ciągnie się m.in. wzdłuż płd.-wsch. wybrzeża USA, od Florydy do Północnej Karoliny. Odkryto je tam w wodach Bermudów, Long Island i Nowego Jorku i zasięg ten powiększa się.
To popularna obecnie ozdobna awaryjna ryba morska i prawdopodobnie dlatego wypuszczono ją do Atlantyku. A tu się doskonale zadomowiła i rozmnożyła. Pierwszą rybę tego gatunku zauważono w 1985 r. w wodach płd. Florydy.
Gdzie występują skrzydlice – jakie preferują siedlisko?
Skrzydlica ognista występuje jako gatunek w zasadzie we wszystkich typach siedlisk morskich. Jednak preferuje głównie te zlokalizowane w ciepłych wodach morskich strefy tropikalnej okołorównikowej. Ryby te spotyka się przy tym miejscach o głębokości wody 0,30 do 100 m.
Dno może tam być twarde skaliste, jak i piaszczyste, rafowe, namorzynowe, czy porośnięte trawami morskimi. Pływają też przy wrakach zatopionych statków. Są popularnymi rybami rafowymi.
Jak wygląda skrzydlica ognista – opis wyglądu.
Ryby te dorastają do ok. 45 cm długości. Ich ciało pokrywają owalno-eliptyczne łuski cykloidalne, zachodzące na siebie dachówkowato. Krawędzie tych łusek są gładkie. W tego typu łuskach, przednia część każdej łuski jest bowiem zwykle nakładana na tylną część łuski przed nią. Dzięki takiemu układowi, skrzydlice są bardziej elastyczne w ruchach, niż inne gatunki ryb.
U ryb występują w sumie cztery podstawowe rodzaje łusek: placoidalny, cykloidalny, kosmoidalny i ctenoidalny. Skrzydlice posiadają też charakterystyczne brązowo-bordowe i białe paski pokrywające ciało wraz z głową. Mają też mięsiste otoczki dużych oczu i otworu gębowego oraz płetwy piersiowe o kształcie wachlarza czy skrzydeł motyla lub ptaka.
Płetwy te są zbudowane z długich kolców w liczbie 14-15 sztuk każda. Podobnie wystające wachlarzowo kolce są też w początkowej części płetwy grzbietowej. Na grzbiecie jest w sumie 13 szt. kolców plus 10-11 miękkich promieni spiętych błoniastą płetwą. Kolce sztywne grzbietowe zawierają jad. Są też 3 kolce w płetwie odbytowej wraz z 6-7 miękkimi promieniami błoniastej płetwy odbytowej.
Kolce skrzydlicy zawierają mocno palący jad, który pomaga im w polowaniu i obronie.
Skrzydlica zachowanie.
Skrzydlice ogniste zwane też ognice, to ryby drapieżne. Biolodzy morscy zauważyli przy tym, że to również zdecydowanie nocni myśliwi. Co prawda badania naukowe wykazują również osobniki z pełnymi żołądkami, żerujące za dnia na Atlantyku. Ale to są tylko zachowania okazjonalne, bo ryby te są aktywne głównie nocą. W ciągu dnia lubią natomiast wycofywać się na półki i w szczeliny skalne oraz pomiędzy koralowce na rafach koralowych.
Poruszają się przy tym zdecydowanie powoli, falując leniwie miękkimi promieniami płetw grzbietowych i odbytowych. Pływają wtedy niemal nieruchomo, z głową lekko pochyloną w dół. Tak właśnie wygląda ich odpoczynek. Na Atlantyku skrzydlice często poruszają się tak powoli w ciągu dnia, zarówno samotnie, jak i w małych grupach. Po zmierzchu stają się natomiast o wiele szybsze i agresywne.
Ogólnie bowiem ryby te swoją aktywność rozpoczynają przede wszystkim dopiero o zmierzchu. Skrzydlice są też raczej samotnikami łączącymi się w grupy tylko na okres rozrodu zwanego u ryb tarłem. Tylko niekiedy tworzą przypadkowe małe grupki.
Natomiast w czasie tarła jeden samiec tworzy z wybranymi samicami grupę złożoną zwykle z ok. 3 do 8 osobników. Samice w czasie tarła składają 2 do 15 tys. jajeczek zwanych ikrą, które zapładnia samiec. Potem wykluwa się z nich mały narybek.
Skrzydlica ognista – odżywianie i rola ekologiczna.
Skrzydlice pływają ogólnie wolno, a przyspieszają tylko w momencie ataku na ofiarę lub w ucieczce. Mają do tego bardzo efektowny kształt i kolorystykę. Od razu rzucają się w oczy i przez to są atrakcyjne jako ryby akwariowe. Mięsożerne skrzydlice są też jednym z głównych drapieżników szczególnie na rafach koralowych Atlantyku. Jedzą różne zwierzęta oceaniczne, w tym ryby, kraby, krewetki – w tym ponad 50 gat. ryb.
W czasie polowania wykorzystują swe rozłożyste, kolcowe płetwy. Rozkładają je i zapędzają w ten sposób swe ofiary w ślepy zaułek na rafie koralowej. Potem atakują osaczone zwierzę i połykają je swym szerokim pyskiem. Niestety skrzydlice polują też na gatunki ważne gospodarczo i ekologicznie zagrożone wymarciem. Ognice poławia się też czasem nadal, jako źródło pożywienia w swoim naturalnym zasięgu.
Jednak obecnie są głównie wykorzystywane w akwarystyce, z powodu swego atrakcyjnego wyglądu. Stały się przez to rozprzestrzeniającym się gatunkiem inwazyjnym u wybrzeży płd.-wsch. Stanów Zjednoczonych i Karaibów. Mogą jednak poważnie zaszkodzić rodzimym ekosystemom rafowym. Są bowiem drapieżnikami i konkurentami do pożywienia i przestrzeni.
Problemy mają już przez nie m.in. przełowione lucjany i graniki. Skrzydlice mogą też eliminować papugoryby żywiące się glonami. A to grozi z kolei dalszym niszczeniem i tak już mocno zagrożonych raf koralowych przez zarost glonami i wodorostami.
U wybrzeży USA inwazyjna populacja skrzydlic tymczasem stale rośnie i nie ma w tym rejonie naturalnych wrogów. Ryby te rozmnażają się przy tym bez ograniczeń cały rok, a jedna samica składa aż 2 mln jaj rocznie. W przyszłości mogą narobić wiele złego w lokalnych ekosystemach oceanicznych.
Skrzydlica ognista – status ochrony.
Ryby te nie są aktualnie uznane, jako gatunek zagrożony ogólnie, lub zagrożony tylko w swym rodzimym zasięgu. Niestety rosnące zanieczyszczenie wód i niszczenie raf koralowych może to zmienić. Ograniczy bowiem podstawowe źródła pożywienia skrzydlic, jak skorupiaki i mniejsze ryby.
Skrzydlice mogą przystosować się do spadku liczebności swych ofiar. Ale jeśli nie zdołają tego uczynić, to ich liczebność może zacząć spadać. Ich realna ochrona może być już wtedy konieczna. Jak już wyżej wspomniano, same stanowią natomiast problem ekologiczny w miejscach, do których je wsiedlono.
Chodzi tu głównie o ich niszczycielską rolę w ekosystemach oceanicznych wzdłuż wybrzeży Ameryki Płn.
Czy skrzydlica jest niebezpieczna? –
specjalne środki ostrożności. Skrzydlice to ryby jadowite, które na dodatek potrafią atakować nurkujące osoby, jeśli znajda się zbyt blisko nich. Zanim jednak to zrobią, najpierw opuszczają głowę, unosząc jednocześnie płetwę grzbietową tak, aby jej kolce zwrócić na płetwonurka.
Człowiek powinien wtedy jak najszybciej się wycofać. W przeciwnym razie skrzydlica może gwałtownie uderzyć i wbić swe jadowite kolce płetwy grzbietowej w jego ciało. Jeśli tak się stanie, to trucizna tej ryby spowoduje długotrwały i silnie palący jak żywy ogień ból.
Stąd zresztą wzięła się jej nazwa „Ognica” i „skrzydlica ognista”. Może też pojawić się potliwość, niewydolność oddechowa, paraliż, lub nawet śmierć. Ich jad stanowi kombinację białka, toksyny nerwowo-mięśniowej i neuroprzekaźnika zwanego acetylocholiną. Trzeba natychmiast pomocy lekarskiej.
